Meer weten over de overgang? Lees hier meer ervaringsverhalen en interviews
Naar schatting hebben op dit moment ongeveer 1,8 miljoen mensen in Nederland te maken met de overgang. Dit onderzoek geeft inzicht in de klachten die vrouwen ervaren, de invloed daarvan op het dagelijks leven en in hoeverre zij hulp zoeken bij klachten.
Veel vrouwen krijgen in hun leven te maken met klachten die zorgen voor pijn en ongemak, zoals menstruele klachten en hormoongerelateerde aandoeningen. Dit onderzoek geeft inzicht in hoeverre zij het gevoel hebben deze onderwerpen te kunnen bespreken en of zij geneigd zijn hulp te zoeken bij klachten.
Ruim twintig organisaties ondertekenden dit manifest, dat de politiek oproept om kennishiaten zo snel mogelijk weg te werken en te investeren in onderzoek naar menstruatie- en hormoongerelateerde klachten. Gebrek aan kennis leidt nu nog onnodig tot langdurige klachten en late diagnoses.
Iemands laatste menstruatie noemen we de menopauze. De overgang omvat de periode rondom de menopauze. Deze periode duurt gemiddeld 4,3 jaar, maar kan ook veel korter of langer duren.
Er zijn een aantal termen die voor verschillende fasen van de overgang worden gebruikt:
De overgang is een levensfase, maar kan veel klachten met zich meebrengen die gerelateerd zijn aan de menstruatie en de hormoonhuishouding. De meest voorkomende klachten zijn opvliegers, nachtzweten, slaapproblemen, vermoeidheid en prikkelbaarheid. Maar er zijn veel meer symptomen of klachten waar mensen in de overgang mee te maken kunnen krijgen, zoals neerslachtigheid en concentratieproblemen. Zie hiervoor ook ons onderzoek. Klachten kunnen zich mogelijk opstapelen en lang duren. De overgang kan zo een grote invloed hebben op iemands leven.
Meer dan de helft van alle Nederlanders krijgt te maken met de overgang, toch hebben we het er maar weinig over. En zolang we er niet over praten, houden we overgangsklachten in stand.
Uit ons onderzoek is gebleken dat 91% van de mensen in de overgang klachten ervaart, de helft van hen heeft daar veel last van. Ondanks dat de helft van de mensen met veel last van hun klachten hierdoor beperkt wordt in hun werk, gaat slechts 3% van hen hierover in gesprek met hun werkgever. Ook op het privéleven heeft de overgang impact: bijna de helft van de mensen voelt zich door de overgang belemmerd in hun seksuele relatie(s) en intimiteit.
Lang niet iedereen zoekt hulp voor hun klachten. 6 op de 10 mensen met overgangsklachten heeft hiervoor nooit medische hulp gezocht, vooral omdat ze vinden dat klachten erbij horen en niet ernstig genoeg zijn. Hoewel de helft van de mensen er wel met hun directe omgeving over praat, geeft 61% van de mensen in de overgang aan dat overgangsklachten vaak als gezeur worden bestempeld.
Hoog tijd dus dat er meer aandacht komt voor de overgang, vindt ook meer dan de helft van de vrouwen tussen de 40 en 70 jaar. Hun wens is dat er meer aandacht komt voor de verschillende klachten die kunnen voorkomen bij de overgang en voor de mogelijke oplossingen.
82% van de vrouwen tussen de 40 en 70 jaar praat wel eens over de overgang, met name met vrienden, familie en/of een partner. Uit ons onderzoek blijkt echter dat mensen het gesprek op de werkvloer of met hun zorgverlener een stuk lastiger vinden. Slechts 23% van de mensen met klachten bespreekt deze met de huisarts en maar 2% gaat het gesprek aan met hun werkgever.
De belangrijkste redenen om niet over klachten te praten is dat vrouwen vinden dat dit er nu eenmaal bij hoort of de klachten niet ernstig genoeg vinden. Ook mogelijk vervelende reacties van anderen weerhouden vrouwen om ongemakken en klachten te bespreken. Zo zijn vrouwen bang om als zeur te worden bestempeld of niet serieus genomen te worden en is men huiverig om anders te worden gezien of op klachten te worden afgerekend.
52% van de vrouwen is van mening dat er meer aandacht moet komen voor de overgang. Meer aandacht voor en bespreekbaar maken van de overgang kan bijdragen aan het normaliseren ervan en het vergroten van de kennis over de impact op het dagelijks leven. Opvallend is dat vrouwen in de overgang en vrouwen met veel last van klachten vaker van mening zijn dat er meer aandacht moet komen voor de overgang. Die tweede groep ervaart het bespreken van de overgang tevens vaker als een taboe. Daarbij vinden zij dat er te weinig begrip is en niet voldoende goede informatie beschikbaar is.
Naar schatting zitten 1,8 miljoen mensen in Nederland in de overgang. Uit onze peiling blijkt dat de overgang heel wisselend wordt ervaren. Zo hebben niet alle vrouwen last van de overgang en ervaart een deel het zelfs als een positieve periode die bepaalde voordelen met zich meebrengt (het einde van bepaalde ongemakken, meer balans en rust). Een aanzienlijk deel kampt echter wel met klachten die impact hebben op het dagelijks leven. Zo ervaart 91% klachten en de helft heeft hier (zeer) veel last van. Voor deze groep geldt dat zij dit niet altijd kenbaar maken, bijvoorbeeld door het te bespreken op de werkvloer of hulp te zoeken bij zorgprofessionals. Meer aandacht voor de impact van klachten op het dagelijks leven, behandelmogelijkheden en typen klachten, zou hen helpen om het onderwerp te normaliseren en het makkelijker bespreekbaar te maken. Ook zou het vrouwen helpen meer begrip te krijgen vanuit de omgeving en indien nodig sneller hulp te zoeken.